- ابوعبدالله دوریستی (اَ عَ دِلْ لاه)
دوریستی، جعفر بن محمد بن عباس بن فاخر عبیسی وی از مردم دوریست قریه ای به دو فرسنگی ری است که امروز آنرا درشت نامند، صاحب امل الاّمل گوید: اوثقۀ عین عظیم الشان و معاصر با شیخ ما طوسی است و شیخ او را در رجال خویش یاد و توثیق کرده است و او راکتبی است از جمله: کتاب الکفایه، کتاب الیوم و اللیله، کتاب الأعتقادات، کتاب الرد علی الزیدیه و جز آن شیخ منتجب الدین قمّی در فهرست خویش گوید: او شاگرد مفید و مرتضی بود و ابن شهرآشوب نیز ذکر او آورده و در لؤلوءهالبحرین آمده است که او روایت از سیدرضی وسید مرتضی و از شیخ ابی عبداﷲ احمد بن محمد بن عبداﷲ بن الحسن الجوهری و نیز از پدر خود محمد بن محمد دوریستی دارد، و از علمائی که از وی روایت کرده اند شیخ محمد بن ادریس حلی و شاذان بن جبرئیل قمّی و ابوجعفر مهدی بن ابی حرب حسینی و شیخ حاکم ابومنصور علی بن ابراهیم زیادی و فضل اﷲ بن محمود فارسی و سید علی بن ابیطالب سلیقی و عبدالجبّار بن عبداﷲ المقری الرّازی و عده کثیر دیگر باشند و از فرزندان او جماعتی از علما بوده اند مانند پسر او موسی بن جعفر و حفید وی محمد بن موسی و فرزند محمد جعفر بن محمد و پسر جعفر ابومحمد عبداﷲ بن جعفر بن موسی، و خاندان دوریستی خود را از نسل حدیفۀ یمانی میشمردند، و قاضی نوراﷲ شوشتری در مجالس المؤمنین او را مدعو بخواجه جعفر می خواند و از کتاب عبدالجلیل رازی نقل کرده است که خواجه جعفر در فنون علم مشهور بود و مصنف کتب و اخبار بسیار است و از بزرگان این طایفه (امامیه) و علمای ایشان است و در هر دو هفته نظام الملک از ری پیش او آمدی و از او استماع اخبار کردی، و خاندان او خاندان بزرگ است و خلفاً عن سلف بعلم و عزت و امانت آراسته بوده اند، و پس از آن از عبداﷲ بن جعفر بن محمّد و خواجه حسن بن جعفر دوریستی ترجمه ای مختصر آورده است، رجوع به عبداﷲ... و رجوع به حسن... در این لغت نامه و رجوع به معجم البلدان ذیل کلمه دوریست و رجوع به روضات الجنات ص 144 شود